Znaczenie munduru

Mundur jest zewnętrznym znakiem naszego ideału. Pokazuje innym, a jednocześnie uświadamia nam samym, że jesteśmy Skautami Europy i chcemy żyć według Zasad i Prawa Harcerskiego.

Mundur nas łączy. Pokazuje, że tworzymy wspólnotę: wszyscy w całej Europie nosimy ten sam mundur i żyjemy tym samym Prawem.

Mundur jest “tablicą”, która pokazuje etapy rozwoju osobistego harcerza, pełnione przez niego funkcje i zdobyte sprawności.

Mundur jest piękny, rozwija poczucie piękna, pomaga tworzyć radosną atmosferę.

Noszenie munduru

Mundur nie jest własnością danego harcerza, lecz całej Federacji. Zakładając mundur, stajemy się “wizytówką” Federacji Skautigu Europejskiego. Dlatego należy dbać o to, żeby mundur był zawsze kompletny według zasad opisanych w ceremoniale, bez dodawania i bez ujmowania czegokolwiek, oraz żeby był czysty i pielęgnowany.

Kilka zasad ogólnych co do noszenia munduru:

• Koszulę nosi się z rozpiętym górnym guzikiem oraz podwiniętymi rękawami, co oznacza gotowość do pracy. Dopuszczalne są także krótkie rękawy.
  Chustę nosi się na kołnierzyku koszuli lub na swetrze.
• Sweter opuszcza się na spodnie lub spódnicę. Kołnierzyk koszuli nie powinien być wyłożony na sweter. Na sweter naszywa się wszystkie oznaczenia noszone na koszuli.
• Noszenie swetra: podczas apelów oraz uroczystych chwil powinna być cała jednostka umundurowana jednolicie (tzn. wszyscy ubrani albo w swetry albo bez nich, zgodnie z tym jak jest ubrany szef). O jednolite umundurowanie warto jednak dbać także podczas innych zajęć.
• Beret jest częścią munduru i powinien być zawsze noszony na głowie – z wyjątkiem modlitwy oraz przebywania w pomieszczeniach (harcerze).
• Ubranie na deszcz: granatowa kurtka (dla wszystkich).
• Białe rękawiczki są noszone wyłącznie przez osobę noszącą sztandar lub przez poczet flagowy.
• W czasie obozów i gier szef powinien kierować się wyczuciem i zdrowym rozsądkiem. Podczas niektórych zajęć i przy różnych warunkach meteorologicznych harcerze nie muszą być cały czas w mundurach. W takim przypadku należy zadbać o to, by cała jednostka nosiła podobny ubiór (ta sama forma i kolor), który będzie ponadto odzwierciedlał styl i ducha skautowego (np. granatowe koszulki z krzyżem FSE).
• Szefowie wilczków oraz harcerzy noszą mundur wędrownika. Podczas zajęć swoich jednostek noszą chustę szczepu zamiast chusty brązowej oraz krótkie spodenki, chyba że konkretna sytuacja wymaga założenia długich (np. na Mszę świętą, spotkanie z rodzicami, itp.).

Insygnia wspólne

• Tkany krzyż FSE
  Krzyż FSE nosi się od założenia munduru pośrodku lewej kieszeni koszuli i w tym samym miejscu na swetrze. Na koszulach beżowych nosi się naszywkę z tłem beżowym, na koszulach błękitnych i na swetrach – z tłem granatowym.
• Plakietka Stowarzyszenia
  Plakietkę z napisem Skauci Europy SHK “Zawisza” FSE nosi się tuż nad patką prawej kieszeni koszuli lub w odpowiadającym miejscu na swetrze.
• Flaga narodowa
  Nosi się ją naszytą bezpośrednio nad plakietką Stowarzyszenia.
• Plakietka szczepu/kręgu/ogniska
  Jest noszona bezpośrednio pod wszyciem prawego rękawa. Umieszcza się na niej pełną nazwę szczepu, kręgu lub ogniska.
• Herb chorągwi
  Jest on noszony na prawym ramieniu bezpośrednio pod plakietką szczepu.
• Chusta szczepu
  Trójkątna, w jednolitym kolorze, z obszywką 2 cm szerokości w innym kolorze. Zakłada się ją na kołnierzyk koszuli lub na sweter.
• Inne chusty
  • kwadratowe błękitne chusty z okręgiem z dwunastu gwiazd zarezerwowane są dla naczelnictwa,
    czerwone chusty noszą przewodniczki,
  • brązowe chusty noszą wędrownicy,
  • trójkątne zielone chusty z obszywką w identycznym kolorze są zarezerwowane dla samodzielnych zastępów,
  • żółte chusty bez obszywki noszą szefowe/szefowie po kursie Seeonee dla gałęzi wilczków,
  • zielone chusty bez obszywki noszą szefowe po kursie,
  • Shamrog dla gałęzi harcerek,
  • czerwone chusty z naszywką “Uriyyah” noszą szefowe po kursie Uriyyah dla gałęzi przewodniczek,
  • chusty z tartanu noszą szefowie z patentem Mac Larena.
• Pas z klamrą FSE
  Częścią munduru jest skórzany pasek z klamrą FSE.
• Baretki
  Baretki oznaczające pełnioną funkcję nosi się na obu naramiennikach koszuli oraz na swetrze po ceremonii mianowania, w przypadku przybocznych po ceremonii Przysięgi Wierności Przybocznego.
• Pierścień do chusty
  Pierścień do chusty jest potrójnie skręcany, zrobiony ze skórzanego rzemyka o kwadratowym przekroju. Szefowie z patentem noszą pierścień podwójnie skręcany, zrobiony z grubszego rzemyka o okrągłym przekroju. Wszystkim innym noszenie takiego pierścienia jest zabronione.
• Drewniana odznaka
  Szefowie z patentem III stopnia noszą dwie drewniane beleczki, patentowani szefowie obozów szkoleniowych noszą trzy a szef obozu MacLaren (DCC – Deputy Camp Chief) cztery.
• Plakietki obozów
  Plakietki obozów narodowych i międzynarodowych nosi się pośrodku prawej kieszeni do dnia 31 grudnia roku, w którym miał miejsce dany obóz.
• Insygnia cywilne
  Wspólnym oznaczeniem dla wszystkich gałęzi jest miniaturka krzyża FSE. Może być noszona na ubraniu począwszy od złożenia Przyrzeczenia.

Umundurowanie Wilczka

1. Gwiazdka na beret.
2. Naszywka - wilczka na beret
3. Beret.
4. Chusta szczepu.
5. Naszywka - flaga Polski.
6. Naszywka - wilczka w kolorze szóstki.
7. Naszywka - Chorągiew Mazowiecka.
8. Naszywka - Skauci Europy.
9. Naszywki - sprawności.
10. Naszywka - krzyż na kieszeń, granatowy.
11. Koszula mundurowa, niebieska.
12. Pas harcerski z klamrą FSE.
13. Spodenki mundurowe.
14. Skarpety mundurowe.
15. Buty do munduru. 

• Beret granatowy.
• Koszula błękitna z naszywkami, rękawy koszuli są zawsze podwinięte, ostatni guzik kołnierzyka jest zawsze rozpięty.
• Dziewczynki: spódnica granatowa (długość za kolana) z wklęsłą fałdą lub spódnico-spodnie, pasek skórzany z klamrą FSE.
• Chłopcy: krótkie spodenki granatowe sztruksowe (długość na szerokość dłoni przed kolana), pasek skórzany z klamrą FSE.
• Skarpetki granatowe (na uroczystości mogą być białe).
• Sweter granatowy z naszywkami, opuszcza się na spódnicę/spodnie, kołnierzyka koszuli nie wykłada się na sweter.

Insygnia wilczków

• Tkany krzyż FSE
  Na granatowym tle, umieszczony jest pośrodku prawej kieszeni i w tym samym miejscu na swetrze. Nosi się go począwszy od założenia munduru.
• Wilczek na beret
  Tkana czerwona głowa wilczka z inicjałami ruchu na niebieskim tle. To oznaczenie nosi się z przodu, na środku beretu od dnia Obietnicy Wilczka.
• Chusta szczepu
  Wilczki noszą chustę szczepu, wiązaną dwoma węzełkami. Chustę otrzymuje się podczas obrzędu Przyjęcia do gromady.
• Wilczek szóstki
  Naszywka wilczka w kolorze szóstki jest noszona na swetrze i na koszuli 2 cm pod wszyciem lewego rękawa. Kolory szóstek (w porządku tworzenia): biała, szara, czarna, brunatna. Te cztery kolory są jedynymi kolorami, jakie mogą mieć szóstki w danej gromadzie.
• Gwiazdki
  Pierwsza gwiazdka jest noszona na berecie na prawo od naszywki wilczka, a druga naprzeciw po lewej stronie.
• Sprawności
  Sprawności przyznaje się dopiero po zdobyciu drugiej gwiazdki. Oznaczenia naszywa się na prawym rękawie koszuli uporządkowane w kolumnach, począwszy od odległości 1 cm poniżej herbu.
• Szóstkowy
  Szóstkowy nosi na lewym rękawie koszuli dwie poziome żółte tasiemki długości 10 cm, szerokości 1 cm, odległe od siebie o 1 cm, naszyte 2 cm poniżej wilczka szóstki i w tym samym miejscu na swetrze. Oznaczenia są wręczane przez akelę w dniu podjęcia funkcji.
• Czołowy
  Czołowy szóstkowego nosi tylko jedną (dolną) tasiemkę.

Umundurowanie harcerki i harcerza

• 
  Beret granatowy.
• Koszula błękitna (harcerki) albo beżowa (harcerze) z naszywkami, rękawy koszuli są zawsze podwinięte, ostatni guzik kołnierzyka jest zawsze rozpięty.
• Harcerki: spódnica granatowa (długość za kolana) z wklęsłą fałdą lub spódnico-spodnie, pasek skórzany z klamrą FSE.
• Harcerze: krótkie spodenki granatowe sztruksowe (długość na szerokość dłoni przed kolana), pasek skórzany z klamrą FSE.
• Skarpetki granatowe (na uroczystości mogą być białe).
• Sweter granatowy z naszywkami, opuszcza się na spódnicę/spodnie, kołnierzyka koszuli nie wykłada się na sweter.

Insygnia harcerek i harcerzy

• Krzyż na Przyrzeczenie
  Metalowy ośmioramienny krzyż z lilijką wpisany w obręcz z napisem FSE. Jest on wręczany w chwili złożenia Przyrzeczenia i przypinany do beretu; nosi się go nad lewą skronią.
• Tkany krzyż FSE
  Jest noszony począwszy od założenia munduru (od Przysięgi Wierności) pośrodku lewej kieszeni koszuli (tło beżowe – chłopcy, tło granatowe – dziewczęta) i w tym samym miejscu na swetrze (tło granatowe).
• Chusta szczepu
  Harcerze noszą chusty w barwach szczepu. Chustę otrzymuje się podczas ceremonii Przysięgi Wierności. Pierścień do chusty jest potrójnie skręcany, zrobiony ze skórzanego rzemyka o kwadratowym przekroju. Chustę nosi się na kołnierzyku koszuli lub na swetrze.
• Nawęz zastępu
  Dwie tasiemki długości 25 cm i szerokości 2 cm w barwach zastępu, złożone na pół i zawieszone na sznureczku na lewym naramienniku koszuli i w tym samym miejscu na swetrze. Nawęz otrzymuje się podczas Przysięgi Wierności. Barwy zastępu są te same co barwy proporca, które znajdują się w katalogu nazw i barw zastępów. Tasiemka zewnętrzna nawęzu odpowiada kolorowi sylwetki zwierzęcia, a tasiemka wewnętrzna kolorowi tła proporca.
• Zastępowy
  Nosi dwie białe tasiemki naszyte pionowo po obu stronach fałdy lewej kieszeni koszuli oraz biały sznur. Tasiemki mają taką samą długość jak kieszeń i szerokość 2 cm.
• Czołowy
  Nosi białą tasiemkę naszytą pionowo pośrodku lewej kieszeni koszuli, przechodzącą niejako pod naszywką z krzyżem (oskrzydlając ją z góry i z dołu). Nie ma obrzędu mianowania czołowego.
• Odznaka stopnia
  Nosi się na lewym rękawie, tuż pod końcem nawęzu zastępu. Stopnie są przyznawane podczas Sądu Honorowego. Sama odznaka zaś jest wręczana oficjalnie przez drużynowego na apelu. Oznaczenia stopnia nie są gromadzone na mundurze, lecz zastępowane naszywką aktualnie posiadanego stopnia: wywiadowca/tropicielka – lilijka biało-zielona, ćwik/pionierka – lilijka biało-czerwona.
• Oznaczenie funkcji
  Każdy członek zastępu pełni odpowiedzialną funkcję w zastępie. Doskonali się w technice z nią związanej i naucza jej pozostałych członków zastępu. Jest także odpowiedzialny za dobre wykonanie tej techniki, gdy ta jest używana przez zastęp. Do niego też należy opieka nad sprzętem związanym z daną techniką. Naszywkę funkcji nosi się nad plakietką Stowarzyszenia. Naszywkę wybiera się spośród istniejących odznak sprawności, tak by pasowała do danej techniki. Oprócz funkcji w zastępie pełnione są także obowiązki. Nie nosi się jednak żadnych oznaczeń pełnionego obowiązku.
• Sprawności
  Przyszywa się je na prawym ramieniu w kolejności otrzymania, od góry do dołu rękawa, zaczynając 1 cm pod herbem chorągwi. Umieszcza się je jedna obok drugiej, tak by się zazębiały i tworzyły wspólny wielobok. Sprawności można zdobywać dopiero po otrzymaniu stopnia wywiadowcy/tropicielki.
• Patenty mistrzowskie
  Nosi się je nad lewą kieszenią. Nie mogą być one zdobywane przed otrzymaniem stopnia ćwika/pionierki.

Umundurowanie przewodniczki

• Beret granatowy.
• Koszula błękitna z naszywkami, rękawy koszuli są zawsze podwinięte, ostatni guzik kołnierzyka jest zawsze rozpięty.
• Chusta czerwona, pierścień skórzany potrójnie skręcany.
• Spódnica lub spódnico-spodnie granatowe (długość za kolana), pasek skórzany z klamrą FSE.
• Skarpetki granatowe (na uroczystości mogą być białe).
• Sweter granatowy z naszywkami, opuszcza się na spódnicę, kołnierzyk koszuli nie powinien być wyłożony na sweter; noszenie swetra powinno być w ognisku ujednolicone.

Insygnia przewodniczek

Harcerka wstępująca do ekipy zachowuje tylko krzyż na beret, tkany krzyż FSE, plakietkę Stowarzyszenia z flagą oraz herb chorągwi. Podczas obrzędu Wstąpienia do ekipy otrzymuje czerwoną chustę i plakietkę ogniska. Oznaczenia specjalności może zachować aż do wkroczenia na zielony szlak wędrowniczki.

• Żółty nawęz
  Jest oznaczeniem żółtego szlaku samarytanki.
• Zielony nawęz
  Jest oznaczeniem zielonego szlaku wędrowniczki. Nosi się razem z żółtym nawęzem.
• Oznaczenie Harcerki Rzeczpospolitej
  Lilijka z tarczą herbową, a na niej znak Veritas vincit (łac. “prawda zwycięży”),
  czerwony nawęz (razem z żółtymi zielonym tworzą trójkolorowy nawęz).

Lilijkę nosi się nad lewą kieszenią na koszuli lub w miejscu odpowiadającym na swetrze. Nawęzy nosi się na lewym ramieniu.

Umundurowanie wędrownika

• Beret granatowy.
• Koszula beżowa z naszywkami, rękawy koszuli są zawsze podwinięte, ostatni guzik kołnierzyka jest zawsze rozpięty.
• Chusta brązowa, pierścień skórzany potrójnie skręcany.
• Długie spodnie granatowe sztruksowe, pasek skórzanyz klamrą FSE. Podczas wędrówek także krótkie spodenki.
• Sweter granatowy z naszywkami, opuszcza się na spodnie, kołnierzyka koszuli nie wykłada się na sweter. Noszenie swetra oraz krótkich spodenek: cały krąg jest zawsze umundurowany jednolicie, naśladując szefa kręgu.

Insygnia wędrowników

Harcerz przechodzący z drużyny do kręgu zachowuje tylko krzyż na beret, tkany krzyż FSE, plakietkę Stowarzyszenia z flagą oraz herb chorągwi. Podczas obrzędu przejścia otrzymuje brązową chustę, następnie też plakietkę kręgu. Patenty mistrzowskie można nosić do czasu Wyboru Drogi.

• Oznaczenie Wyboru drogi
  Znaczek z napisem EV – Eligo Viam (łac. “wybieram drogę”).
• Oznaczenie Harcerza Orlego
  Tarcza herbowa ze znakiem Veritas vincit (łac. “prawda zwycięży”).
• Oznaczenia Harcerza Rzeczypospolitej
  Lilijka z tarczą herbową, na niej znak Veritas vincit
  Nawęz (3 taśmy: żółta, zielona, czerwona).

Oznaczenie EV, HO i HR nosi się nad lewą kieszenią na koszuli lub w miejscu odpowiadającym na swetrze. Trójkolorowy nawęz nosi się na lewym ramieniu.